امروزه با توجه به آمار روزافزون طلاق و مشکلات خانوادگی، بیش از پیش نیاز به مشاوره های قبل از ازدواج احساس میشود. مشاوره برای گرفتن جواب قطعی آری یا خیر در یک مورد ازدواج نیست؛ در واقع در هنگام آشنایی و تصمیم به ازدواج، خیلی از مسائل مهم توسط دختر و پسر نادیده گرقته میشود که باعث میشود بعد گذشتن مدتی از آغاز زندگی مشترک، مشکلات عدیده ای بوجود بیاید و حتی نهایتا منجر به جدایی و طلاق شود. مشاوره یک نوع آموزش مقابله با مسائل و مشکلات در زندگی مشترک است. با توجه به اهمیت و جایگاه ازدواج در جامعه، این آموزش ها و مشاوره ها ضروری مینماید. باید برای طرفین روشن شود که کسی که قصد ازدواج با او را دارند، در محیط خانوادگی و شرایط کاملا متفاوت رشد یافته است. باید روش برخورد با این تفاوت ها و این که باعث بروز مشکل در زندگی مشترک نشوند، را یاد بگیرند.
هدف از مشاوره های قبل از ازدواج ارزیابی میزان آمادگی طرفین برای آغاز زندگی مشترک، میزان تفاهم و اشتراک زوجین و نیز ارزیابی مهارت های زندگی مشترک در آنهاست. دختر و پسر باید بدانند که آمادگی برای عروسی با آمادگی برای ازدواج تفاوت دارد. برنامه ریزی برگزاری مراسم عروسی کار آسانی است، خرید های عروسی، انتخاب و اجاره تالار، سرویس طلا، حنابندان و ... . بعد از شب عروسی، همه این کارها به خاطره ها میپیوندند و تازه بعد از آن است که مسائل مهم تفاهم خود را نشان میدهد؛ اینکه در تصمیمگیری ها، مسائل مالی، اعتقادات مذهبی، مسولیت پذیری و ارتباطات چگونه باشند و با هم کنار بیایند. بنابراین هدف مشاوره، کمک به انتخاب فرد مناسب برای زندگی و نهایتا ازدواج موفق است. این بخش از مشاوره اهمیت دو چندان دارد، زیرا از شکل گرفتن بسیاری ازدواجهای ناموفق جلوگیری میکند.
جلسات مشاوره ازدواج هم به صورت انفرادی و هم به صورت زوجی برگزار میشود. در برخی موارد، مشاورها فرم هایی مانند امتحان را به زوجین میدهند و از روی آن احتمال موفق بودن ازدواج را ارزیابی میکنند. هدف این آزمون ها شناخت شخصیت طرف است، به عنوان مثال اگر یک نفر در این آزمون ها به عنوان درون گرا شناخته شود، ازدواج او با یک فرد برون گرا مشکلزا خواهد بود؛ زیرا در حالی که او تنهایی و عدم ارتباط را ترجیح میدهد، طرف مقابل تمایل به مهمانی و ارتباط زیاد با دیگران دارد. در این جلسات همچنین آرزوها، توقعات، تمایلات و خط قرمزها هم مطرح میشود. مشاور هیچگاه به هیچ کدام از طرفین نمیگوید که این کار را انجام دهند و آن را کار را نه؛ بلکه فقط آنها را آگاه میکند.
قبل از حضور در این جلسات با خود هماهنگ کنید که چه چیزهایی را میتوانید مطرح کنید و چه چیزهایی باید مطرح شوند. آیا تمام مسائل خانوادگی را مطرح کنید و یا به مسائلی که برایتان بسیار حساس هستند ورود کنید یا نه. اگر در جلسه مشترک با همسرتان هستید حواستان باشد با طرح مسائلی، باعث ناراحتی، شرمندگی یا خشم او نشوید. سعی کنید درباره خودتان و همسرتان منصف باشید. به جای ایراد گیری و انتقاد بی مان از هسرتان، سعی کنید درباره خودتان صحبت کنید و روی مشکلات اصلی متمرکز شوید. اگر فکر میکنید در زندگیتان مشکللات خاصی بوجود بیاید، با ترتیب اولویت درباره آنها با مشاور صحبت کنید.
با انجام مشاوره قبل از ازدواج، شما درمورد بسیاری مسائل آگاهی کافی پیدا میکنید؛ مثلا زوج ها قبل از ازدواج بیشتر درگیر عشق و علاقه هستند و به مسائل مالی که بسیار بااهمیت هستند کمتر توجه میشود و اصل استقلال مالی قبل از ازدواج مورد غفلت واقع میشود. اگر پیش از کسب استقلال مالی ازدواجی صورت گیرد، اغلب با مشکلات عدیده ای روبرو میشود. عدم داشتن استقلال مالی، سبب دخات های فراوان خانواده ها در زندگی مشترک میشود که خود به وجود آورنده انواع مسائل است. بنابراین استقلال مالی اولین شرط برای ازدواج و تشکیل خانواده است.
یکی دیگر از مسائلی که در مشاوره ها مطرح میشود، مسائل جنسی است. به طور قطع ماندگاری و احساس رضایت از تداوم زندگی مشترک به رابطه زناشویی زوجین بستگی دارد. باید روشن شود که تا چه میزان برای یکدیگر حاظند فداکاری جنسی انجام دهند و وفادار بمانند.
همچنین باید سطح آگاهی طرفین درباره مسائل مختلف مانند مسائل مالی، اجتماعی، سطح هوش، مسائل اعتقادی و غیره مورد ارزیابی قرار گیرد؛ زیرا این موارد روی تعامل و رفتار طرفین با یکدیگر تاثیرگذار است
برخی زوجین تمایلی به انجام این مشاوره ها ندارند، زیرا آن را برملا کننده ضعف ها و رازهای خود میدانند.طبیعی است که کسی نمیخواهد ضعف هایش برای بقیه برملا شود؛ اما این تصور از اساس اشتباه است. مشاورین خوب میدانند که زوجهایی وجود دارند که علیرغم مشکلات فراوان، ارتباط عمیق و تنگاتنگی با یکدیگر برقرار کردهاند. همه انسانها ایراداتی دارند، این بسیار طبیعی است؛ این ایرادات مانع شما برای ایجاد روابط عمیق و عاشقانه نخواهند شد. چیزی که در مشاوره ازدواج مورد توجه قرار میگیرد، مدیریت کردن این مشکلات است و نوع ارتباطی که در رابطه ممکن است شکل بگیرد را برایتان روشن خواهد کرد. این ارتباط میان هر دو فرد مجزایی کاملا منحصربفرد است؛ یعنی رابطه شما با هر فردی متفاوت خواهد بود. عدم توجه به این موارد از دلایل اصلی طلاق است.
در مشاوره عواملی که میتواند روی نحوه تصمیم گیری شما تاثیرگذار باشد مورد بحث قرار میگیرد. درواقع در یک مشاوره موفق، شما دلایل کافی برای قبول یا رد یک ازدواج را درخواهید یافت. ممکن است فکر کنید خودتان همه چیز را در نظر گرفتهاید؛ مسائل مالی، شناخت شخصیت، شان خانوادگی و ظواهر و غیره... . اما یک مشاور خبره مسائل روانی را میبیند که ممکن است از چشم شما دور بماند. از عوامل موثر در ازدواج، شکل گیری تناقض بین احساسات و منطق فرد است که بیشتر در خانم ها رخ میدهد. در این شرایط فرد آمادگی ازدواج را ندارد و صرفا به دلیل وابستگی عاطفی فکر میکند باید ازدواج کند. عامل دیگر دست رد زدن به سینه خواستگارهای متعدد است به این امید که فرد بهتری را بیابد؛ همین مساله باعث میشود ناخواسته موقعیت های مناسب زیادی برای ازدواج از دست برود؛ درحالی که مشاوره ازدواج میتواند فرد مناسب را نشان دهد. برخی هم که عموما سن بالاتری دارند از ترس اینکه شاید مورد بهتری گیرشان نیاید به همان ازدواج تن میدهند، درحالی که مناسب یکدیگر نیستند. عامل آخر مختص پسرهایی است که شرایط تشکیل خانواده و ازدواج را ندارند اما تصمیم به ازدواج میگیرند و مشکلات فراوانی را در آینده برای خود تضمین میکنند. بنابراین هیچگاه تصور نکنید که به مشاوره نیاز ندارید.
بهترین زمان برای مشاوره، حدود ده ساعت گفتگو طی جلسات مختلف بعد از خواستگاری یا سه جلسه بعد از آشنایی است. نباید خیلی عجله کرد و نیز نباید خیلی آن را به تاخیر انداخت. انجام مشاوره در زمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است تا به هدف خود که ایجاد ارتباط موفق میان زوجین است، دست یابد.