سایه دلار 70 هزار تومانی بر تجهیزات آزمایشگاهی

در چند سال گذشته، شرکت‌هایی که برای کار خود نیاز به تجهیزات خارجی دارند، به‌خصوص آزمایشگاه‌های مواد که با دستگاه‌های آنالیزی سر و کار دارند، تاثیر افزایش قیمت دلار را حس کرده‌اند. این تجهیزات می‌تواند یک ترازوی ساده‌ی دو رقم اعشار یا یک دستگاه چند میلیون دلاری باشد. متاسفانه در کنار افزایش نرخ دلار، تحریم‌های ایران هم شرایط را بیش از پیش سخت‌تر کرده است.

در این مطلب قصد داریم به راه حل‌های جایگزینی بپردازیم که تا حدی بتوانیم از این شرایط سخت، جان سالم به در ببریم. در صورتی که شما نیز دغدغه‌ی خرید یا واردات تجهیزات آنالیز پیشرفته مانند ICP، GC، HPLC یا جذب اتمی دارید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را مطالعه نمایید.

تجهیزات نو بخریم یا کارکرده؟

هرچند خرید تجهیزات آزمایشگاهی، حتی در زمان ارزانی دلار هم برای همه‌ی مجموعه‌ها کار آسانی نبود، امروز کار به جایی رسیده است که گاهی شرکت‌های دولتی هم مجبور به خرید تجهیزات دست دوم می‌شوند. شکی در این موضوع نیست که در شرایط ثبات، خرید تجهیزات نو از کمپانی تولیدکننده بهترین گزینه می‌تواند باشد. اما باید در نظر داشت که افراد هنگام خرید تجهیزات نو، فقط پول نو بودن دستگاه را نمی‌دهند. در حقیقت بخشی از پول پرداختی به خاطر دریافت خدمات پس از فروش آن کمپانی است. اگر سری به سایت agilent.com بزنید، تجهیزات بسیار زیادی را در حوزه‌های اسپکتروفوتومتری، کروماتوگرافی، ایکس‌ری و آنالیز عنصری می‌بینید. به قیمت امروز (با دلار حدود 65 هزار تومان در فروردین 1403) برای خرید ارزان‌ترین دستگاه از این سایت باید مبلغی حدود 700 میلیون تومان بپردازید. یک خریدار وقتی این مبلغ را می‌پردازد، سایت اجیلنت تضمین می‌کند که در تمام شرایط کاری در کنار او باشد. به این صورت که هنگام خرابی دستگاه، کارشناسان Agilent به سایت مشتری اعزام می‌شوند؛ در صورت نیاز به تعویض قطعه، این کار تا مدتی به صورت رایگان و بعد از آن با دریافت هزینه انجام می‌‍شود؛ پیشنهادهای بسیار زیادی برای قطعات مصرفی به مشتری داده می‌شود تا هیچ‌گاه لنگ نماند؛ بسیاری از مشکلات دستگاه از راه دور به صورت 24 ساعته قابل پیگیری و رفع است؛ ...

حال، با توجه به وجود تحریم‌های ایران، حتی اگر بتوانید تحریم‌ها را دور زده و دستگاه را پس از طی‌کردن هزار طریق قانونی و غیر قانونی به ایران وارد کنید، در نهایت در صورت بروز اولین مشکل، شما قادر نخواهید بود این خدمات را از Agilent دریافت نمایید. تازه این در حالی است که برخی دستگاه‌های جدید برای راه‌اندازی نیاز به ارتباط با اینترنت دارند و به محض برقراری این ارتباط، کمپانی متوجه می‌شود که دستگاه در ایران است و شما بلافاصله در بلک‌لیست قرار می‌گیرید. با این که نمی‌توان منکر مزایای خرید تجهیزات نو شد، در ایران عملا این مزایا وجود ندارد. پس باید چه کنیم؟

خرید تجهیزات ریفربیشد

با توجه به سابقه‌ی درازمدت تحریم‌ها در ایران (و برخی دیگر از کشورها) شرکت‌هایی به وجود آمده‌اند که تجهیزات کارکرده را خریداری کرده و اقدام به نوسازی آن‌ها می‌کنند. فعالیت این شرکت‌ها به این صورت است که تا حد ممکن قطعات و اقلام داخلی دستگاه را با موارد نو جایگزین می‌کنند. در برخی موارد هم اقدام به تعمیر و سرویس دستگاه می‌کنند.

در نظر داشته باشید که بسیاری از افراد تفاوت تجهیزات کارکرده را با تجهیزات ریفربیشد نمی‌دانند. شما وقتی یک دستگاه کارکرده (یا همان دست دوم) تهیه می‌کنید، عملا دستگاهی را تهیه می‌کنید که هیچ بهینه‌سازی‌ای روی آن انجام نشده و عینا همان موارد کارخانه در آن است. اما تجهیزات ریفربیشد، قطعات داخلی‌شان تعویض شده و در نهایت عملکردشان مانند یک دستگاه نو است.

فرایند ریفربیشد‌کردن، هم می‌تواند در داخل کشور اتفاق بیوفتد و هم در خارج. به عنوان مثال اگر سایت sadrapzh.com را مشاهده کرده باشید، دیده‌اید که 90 درصد محصولات شرکت صدراپژوهش به صورت Refurbished است. به عنوان مثال یک دستگاه HPLC 1200 در این سایت موجود است که به صورت مستقیم از آلمان وارد شده و البته پیش از ورود، در آلمان ریفربیشد شده است. شاید در این شرایط، بهترین انتخاب برای شرکت‌ها - به‌خصوص مجموعه‌های کوچک - خرید دستگاه‌های ریفربیشد باشد. زیرا قیمت‌های ریفربیشد بسیار ارزان‌تر از تجهیزات نو است و در عین حال، همان کیفیت را دارد.

جدای از قیمت، موضوع دیگری که در مورد خدمات این شرکت مطرح است، این است که وقتی شما خریدی انجام می‌دهید، کاملا با شما مانند یک خریدار که از کمپانی خرید کرده است، برخورد می‌شود. این به چه معناست؟ در ادامه توضیح می‌دهیم.

1. تمامی دستگاه‌های فروخته‌شده توسط این شرکت دارای گارانتی و خدمات پس از فروش هستند. به این معنا که در صورت خرابی دستگاه، کارشناسان فنی شرکت بلافاصله در سایت خریدار حاضر شده و مشکل را برطرف می‌سازند.
2. با توجه به این که این شرکت نزدیک دو دهه در زمینه‌ی تعمیر دستگاه‌های آزمایشگاهی فعالیت داشته است، وقتی صحبت از گارانتی می‌کند، می‌تواند خیالتان راحت باشد. در نظر داشته باشید که گارانتی کردن یک دستگاه که تولیدکننده‌ی دیگری آن را ساخته، خیلی سخت‌تر از گارانتی توسط خود تولیدکننده است و به دانش فنی (الکترونیک، مکانیک و ...) بسیار بالایی نیاز دارد. این کار زمانی خیلی سخت‌تر می‌شود که صدراپژوهش محدود به هیچ برندی نیست و با تمام برندها کار می‌کند.

نکاتی که می‌تواند به یک خرید بهتر کمک کند.

با توجه به گستردگی این حوزه، واقعا هیچ کسی نمی‌تواند ادعا کند که تمام تجهیزات را می‌شناسد؛ مگر این که سال‌ها در آن فعالیت داشته باشد. بنابراین، رعایت نکات زیر می‌توان به شما در هنگام سفارش محصول کمک کند:

• از مشاوران این حوزه استفاده نمایید. مهم است که صرفا به حرف فروشندگان گوش ندهید. فروشنده‌ی یک برند خاص، حتی اگر به شما صادقانه مشاوره دهد، فقط در مورد آن برند اطلاعات دارد. سعی کنید افرادی را پیدا کنید که تجربه‌ی کار با برندها و مدل‌های زیادی را دارند.
• از نام برندها نترسید. وقتی در هنگام خرید با وبسایتی مانند perkinelmer.com مواجه شوید و متوجه می‌شوید که شاید عمر این کمپانی از سن شما بیشتر باشد، به صورت ناخودآگاه این موضوع به ذهن انسان القا می‌شود که حتما محصولات خوبی دارد. در این موضوع شکی نیست که برند پرکین المر یک برند جا افتاده و مطرح است؛ اما سوال این است که آیا تمام محصولاتش خوب است؟ مثلا آیا هیچ جذب اتمی از این برند وجود ندارد که ضعف‌های زیاد داشته باشد؟ پاسخ این سوال مشخص است. هیچ برندی وجود ندارد که تمام محصولاتش خوب باشد.
• نظرات کاربران را بخوانید. هیچ چیزی مانند مطالعه‌ی نظرات دیگران نمی‌تواند شما را در مورد یک محصول آگاه کند. افراد به صورت صادقانه (به طور معمول) نکات مثبت و منفی یک محصول و تجربه‌ی استفاده از آن را به اشتراک می‌گذارند.
• قرارداد درست ببندید. وقتی قرار است برای خرید یک دستگاه چند میلیارد تومان هزینه کنید، خوب است که از یک مشاور حقوقی در امور قراردادها استفاده کرده و یک قرارداد محکم ببندید. زیرا، علی‌رغم کم‌بودن تعداد فروشندگان این محصولات، افراد زیادی هستند که در این میان از عدم آگاهی افراد سو استفاده می‌کنند. بستن یک قرارداد و دریافت تضامین مربوطه می‌تواند یک بازدارنده‌ی خوب باشد.

در این مطلب اندکی در مورد تجهیزات ریفربیشد صحبت کردیم و در پایان سعی داشتیم به بیان نکاتی بپردازیم که بتواند به یک خرید موفق‌تر کمک کند. امیدواریم مطالعه‌ی این مطلب برای شما مفید بوده باشد.